中文 | English | عربي | Español | Deutsch
Cultura
Citas de Lao Zi y Confucio (V)

Lao Zi

天长地久。天地所以能长且久者,以其不自生,故能长生。是以圣人后其身而身先;外其身而身存。非以其无私邪?故能成其私。

tiān chánɡ dì jiǔ。 tiān dì suó yǐ nénɡ chánɡ qiě jiǔ zhě,yǐ qí bú zì shēnɡ, ɡù nénɡ chánɡ shēnɡ。 shì yǐ shènɡ rén hòu qí shēn ér shēn xiān; wài qí shēn ér shēn cún。 fēi yǐ qí wú sī xié? ɡù nénɡ chénɡ qí sī。

El Cielo es eterno, y la Tierra, sempiterna. Lo son porque no viven por sí mismos. Por eso existen eternamente. Así es que el sabio se mantiene rezagado y resulta antepuesto; no se tiene en consideración a sí mismo frente a peligro y sale sano y salvo. ¿Acaso no es porque no busca sus propios intereses por lo que éstos se cumplen?

上善若水。水善利万物而不争,处众人之所恶,故几于道。居善地,心善渊,与善仁,言善信,政善治,事善能,动善时。夫唯不争,故无尤。

shànɡ shàn ruò shuǐ。 shuǐ shàn lì wàn wù ér bù zhēnɡ, chǔ zhònɡ rén zhī suǒ wù, ɡù jǐ yú dào。 jū shàn dì, xīn shàn yuān, yǔ shàn rén, yán shàn xìn, zhènɡ shàn zhì, shì shàn nénɡ, dònɡ shàn shí。 fū wéi bù zhēnɡ, ɡù wú yóu。

El hombre de suprema bondad es como el agua, que beneficia a las criaturas y no disputa con ellas, que se da por satisfecho con quedarse donde los demás detesten, y que por eso, está más cerca del Tao. Sabe elegir donde vivir, mantener el corazón sereno y profundo, ser sincero y benevolante con la gente, cumplir con su palabra, gobernar con diligencia, usar su talento para manejar sus asuntos, actuar en el momento oportuno. Gracias a que se comporta sin disputar con nadie, nunca se ve envuelto en reproches.

Confucio

子曰:“父在,观其志;父没,观其行;三年无改于父之道,可谓孝矣。”

zǐ yuē: “ fù zài, ɡuān qí zhì; fù méi, ɡuān qí xínɡ; sān nián wú ɡǎi yú fù zhī dào, kě wèi xiào yǐ。”

El Maestro dijo: “Mientras viva el padre, tiene que observar sus intenciones. Pero tras el fallecimiento del padre, debe reflexionar sobre su conducta. Si en tres años éste no se aparta del buen proceder de su padre, se puede considerar que ha aplicado la piedad filiar”. 1

有子曰:“礼之用,和为贵。先王之道,斯为美;小人由之。有所不行,知和而和,不以礼节之,亦不可行也。”

yǒu zǐ yuē:” lǐ zhī yònɡ, hé wéi ɡuì。 xiān wánɡ zhī dào, sī wéi měi; xiǎo rén yóu zhī。 yǒu suǒ bù xínɡ, zhī hé ér hé, bù yǐ lǐ jié zhī, yì bù kě xínɡ yě。”

El Maestro You dijo: “La práctica de los ritos tiene por objeto priorizar la armonía. En ello consiste justamente el acierto de los antiguos soberanos, que la procuraban tanto en asuntos grandes como en pequeños. Si en alguna ocasión no se pueden aplicar los ritos, por lo que sólo se pretende implantar la armonía como tal, sin su control es inviable”. 2

有子曰:“信近于义,言可复也。恭近于礼,远耻辱也。因不失其亲,亦可宗也。”

yǒu zǐ yuē:” xìn jìn yú yì, yán kě fù yě。 ɡōnɡ jìn yú lǐ, yuǎn chǐ rǔ yě。 yīn bù shī qí qīn, yì kě zōnɡ yě。”

El Maestro You dijo: “Si las promesas se ajustan a lo correcto, se podrá cumplir su palabra. Si se adopta una actitud humilde y considerada, se está a salvo de la vergüenza y la humillación. Si se tiene amparo en las personas de confianza, se les podrá considerar como mentores”. 3

Nota

1 “Si en tres años, éste no se aparta del buen proceder de su padre”: San Nian Wu Gai Yu Fu Zhi Dao

(三年无改于父之道), es importante señalar que Dao en este contexto no significa Camino, sino “el buen proceder” o “fundamentos de la vida”. Por eso, no se puede traducir como “No apartarse del camino trazado por su padre durante tres años”.

2 “En ello consiste justamente el acierto de los antiguos soberanos, que la procuraban tanto en asuntos grandes como en pequeños”: la expresión Si Wei Mei

(斯为美), literalmente significa “esto es la belleza”, pero Mei (belleza) es una ponderación de sentido amplio que puede significar: magnífico, acertado, exquisito, grandioso, virtuoso, etc. En este caso, se puede entender como “acierto político”. “You Suo Bu Xing”

(有所不行) no significa “hay algo que se ha de evitar”, o “saben donde detenerse”, porque en el fondo se refiere a que “en alguna ocasión no se pueden aplicar (los ritos)”, porque hay una lógica evidente en la doctrina de Confucio: con los ritos se pretende establecer la armonía. Pero donde no se pueden aplicar los ritos, tampoco es adecuado buscar la armonía sacrificando los ritos.

3 “Si se tiene amparo en las personas de confianza, se les podrá considerar como mentores”. Hay una interpretación errónea del Qin (亲), al estimarlo como parientes, o que conduce a una tradición como: “El mejor apoyo procede de los propios parientes”. En realidad aquí Qin quiere decir “tener confianza”. Por otro lado, Zong (宗), puede significar “ancestros”, de aquí se deduce el concepto de familia y familiares.

(Extractos de las versiones de Lao Zi y Analectas de Confucio en chino-español.)

 
China. Org. cn Agencia Noticiera Xinhua Diario del Pueblo Radio Internacional de China CCTV
Comuníquen con nosotros:
Dirección: Calle Baiwanzhuang No. 24, Beijing, 100037, China
Tel: 86-10-68996374
Fax: 86-10-68328338
E-mail: chinahoyes@yahoo.es
Derechos Reservados